Kabel
Het bepalen van de kabeldiameter dient zeer nauwkeurig te worden gedaan. Kabels moeten volgens de IEC 20-14, IEC 20-22/2 en de IEC 20-347 worden geconstrueerd. De capaciteit van kabels wordt erg beïnvloed door de wijze van montage. De wijze van montage bepaald namelijk hoe effectief de optredende warmteontwikkeling wordt afgevoerd die vrijkomt door het belasten van de kabels. Tevens wordt de reactantie bepaald door de positie waarin de kabels worden gemonteerd. Omgevingsfactoren voor de verschillende types van installeren worden volgens de NEN 1010 kabeltabellen bepaald. Kabels worden vaak gemonteerd in geperforeerde kabelgoten. Deze kabelgoten zorgen namelijk voor een goede ventilatie en bevorderen een goede warmte afgifte. De norm zegt dat wanneer de kabels in een kabelgoot liggen waarvan 30% is geperforeerd, dit gelijk staat alsof de kabels in de lucht hangen. De kabels hebben een PVC-mantel, waardoor het koper in de kabel bestand is tegen een temperatuur van 70°C.
Busbar
Busbar systemen (ook wel railkoker genoemd) zijn het duurzame alternatief voor kabelinstallatie, en worden vooral daar toegepast waar aan het transport en ook de verdeling van elektrische energie erg hoge eisen worden gesteld, zoals in ziekenhuizen, energiecentrales, (hoogbouw)kantoren, de petrochemie, bepaalde overheidsobjecten en datacenters. Een busbar is in de IEC EN 61439-2 omschreven als; ‘een systeem met één of meerdere geleiders die geïsoleerd en ondersteund worden door een isolerend materiaal welke wordt ondergebracht in een buis of een vergelijkbare behuizing’. Testen zijn voltrokken volgens de IEC 439/1 en IEC 439/2 en voldoen aan de IEC EN 61439-1 en de IEC EN 61439-2. Een busbar is bestand tegen hoge kortsluitstromen, klein van formaat en heeft een hoge mate van bescherming met een standaardwaarde van IP55, of zelfs waterdicht met de waarde van IP68.
Functiebehoud
Sinds de Schipholbrand in 2005 worden de eisen omtrent het behouden van de functie van energiedistributie steeds strenger. In het geval van een calamiteit als brand dient een aantal zaken zijn functie te behouden. De Schipholbrand werd verergerd door het gebruik van kunststofmaterialen die niet brandveilig waren. Met het installeren van busbar systemen kan er gebruikgemaakt worden van een speciale coating die functiebehoud garandeert voor 30, 60 of 90 minuten. Deze garantie kan enkel worden geleverd door de juiste certificering en het ondergaan van strenge testen bij onafhankelijke partijen.
De systemen bestaan uit modulaire componenten, die voor het merendeel in standaard afmetingen worden gefabriceerd. De componenten hebben of een metalen (IP55) of een epoxy omhulsel (IP68), met aluminium of koperen geleiders. De busbar systemen worden geleverd in laag- of middenspanning, met stroomwaarden van 25 tot 6.300 Ampère. De componenten worden ingemeten op het werk en vervolgens op maat geproduceerd. Tijdens de montage worden de lengte-elementen, hoek- en speciaalstukken met elkaar verbonden. De standaard-aftakkasten van verschillende vermogens worden ook ter plaatse aangebracht. Bij de grotere vermogens vindt de verbinding tussen de elementen plaats door het aanbrengen van een klemmende boutverbinding ook wel Monoblock genoemd.
Technische vergelijking tussen kabel en busbar
De voordelen van metalen busbars boven kabels zijn:
- arbeid t.o.v. materiaal is 25-75% (kabel: 70-30%)
- kostenvoordeel door aluminium geleiders
- ruimtebesparend
- halogeenvrij
- lager spanningsverlies
- lager uittredend magnetisch veld
- demontabel en herbruikbaar
Naast de economische redenen waardoor het busbar systeem steeds meer de voorkeur krijgt ten opzichte van een nog in elkaar te zetten systeem, zijn er ook diverse voordelen op technisch vlak. De stroom die een kabel kan voeren is gebaseerd op de gemiddelde temperatuur van +30 °C, terwijl busbar – volgens de IEC 61439/2 – is gedimensioneerd om te werken bij een gemiddelde omgevingstemperatuur van +40 °C. Busbar systemen worden gedimensioneerd, getest en gegarandeerd dat deze volledig functioneel zijn bij een gemiddelde dagelijkse temperaturen van +40 °C, met pieken tot +45 °C. Dat is een voordeel van 10% ten opzichte van kabels. Een ander voordeel is het feit dat kabels in het algemeen gebundeld worden met zo’n doorsnede dat ze geen scherpe hoeken kunnen maken. Een busbar systeem daarentegen heeft een compacte structuur en kan bochten maken tot 90°.
Brandvermogen is de energie die vrijkomt bij de complete verbranding van de brandbare materialen in een ruimte. Een busbar systeem heeft een erg laag brandvermogen wat ideaal is voor gebruik in ruimtes waar dit van groot belang is. Bij een busbar systeem met een hoge capaciteit is het gewicht aan plastic 1/10 of meer ten opzichte van kabel met dezelfde capaciteit.